නිදුක් බලන කට්ටිය

2014/03/10

වංචක ද්වේශය

ද්වේෂය බුදු දහමට අනුව සතරාකාරය. මේ ද්වේෂයේ වංචනික ආකාර බොහෝ ප්‍රමාණයක් ඇත.

ඉන් එකකි අවිහිංසාව වශයෙන් පහළවන්නා වූ වංචක ද්වේෂය.

කරුණාව හා කරුණා පූර්වභාගය අවිහිංසාව නම් වේ. එය ද්වේෂයට විරුද්ධ ස්වභාවයකි. බලවතෙකු විසින් දුර්වලයෙකු පෙළනා අයුරු දකිනා කල්හි සමහරවිට බලවතාට විරුද්ධව අවිහිංසා රූපයෙන් ද්වේෂය පහළ වේ. ( උදා - පන්ති වාදය ). සර්පයෙකු විසින් මැඩියෙකු ගිලින කල්හි මැඩියා පක්ෂය ගෙන සර්පයාට පහර දෙන්නේ මේ අවිහිංසා ප්‍රතිරූපක ද්වේෂයෙනි. කාහට වුවත් පීඩාවක් කිරීම හිංසාවම මිස අවිහිංසාව නොවේ.

මොවුන්ගේ විශේෂ ස්වභාවයක් නම් පක්ෂයක් ගෙන තවත් පක්ෂයකට පීඩා කිරීමයි. ( උදා - දේශපාලනය )

සමහරු සත්ත්වයන්ගේ මාංශ අනුභව කරන්නන්ට පරිභව කරමින් අපහාස කරති. ඔවුන් එය ඔවුන්ගේ අවිහිංසාව යැයි සිතති. නමුත් එයින් දෙපක්ෂයටම පළක් නොවේ. යමක් කළ යුත්තක් නොවේ නම් ඒ ඇයි දැයි හේතු කාරණා සහිතව පැහැදිලි කරදී අදාළ පුද්ගලයා යහපතෙහි පිහිටුවීම නියම අවිහිංසාවයි.

සමහරු වේදනා විඳින සතුන් දැක අවිහිංසාව යැයි සිතා ඔවුන් වේදනාවෙන් මුදවන්න කරනවා යැයි සිතමින් ඔවුන් මරා දමති. ද්වේෂයෙන් තොරව ප්‍ර‍ාණඝාතය කළ නොහැක.

අන්‍යන්ට ගර්හා කරනු කැමති සමහරුන්ගේ සිතේ ද කරුණා ස්වරූපයෙන් ද්වේෂය පහළ වේ. එවිට ඔවුන් කරුණාව නිසා අන්‍යන්ට හිතසුව පිණිස යමෙකුගේ වැරදි හුවා දැක්වීම යහපත් යැයි සිතා කරුණෘ වේෂයෙන්ම අන්‍යන්ට ද්වේෂයෙන් ම ගර්හා කරති. ( උදා - සමාජයේ සිදුවන මඩ ගසා ගැනීම්).

අසත්පුරුෂයන් ඇසුරු කිරීම නොයෙක් විපත් වලට හේතුවකි. ඔවුන්ගෙන් වෙන්ම විසීම යහපත්ය. සමහර කෙනෙක්ට සමහර කෙනෙකුන් හා සම්බන්ධව හටගන්නා ද්වේෂය අසත්පුරුෂ පරිවජ්ජනතා ස්වරූපය ගනී. එයින් වංචිත වූ තැනැත්තේ තමා නොසතුටු පුද්ගලයන් ( ඇසුරු නොකරන හෝ ඇසුරු කිරීමට අකමැති පුද්ගලයන් ) දුටු කළ අසත්පුරුෂයන්ගෙන් දුරුවීමේ ආකාරයෙන් ඉවත බලයි. නැති තැන ඔහුට ගර්හාද කරයි. ( උදා - පෙනුමෙන් හා හැසිරීමෙන් අපිව විනිශ්චය කොට තැන තැන අපිට බනිමින් යන අය).

පුද්ගලයෙකුට ගර්හා කිරීම නොසුදුසුය. එහෙත් පාප ක්‍රියාවන්ගේ දෝසයක් ඇත්නම් කෙනෙකුට පෙන්වා දිය යුතුය. එයට පාප ගර්හාව යැයි කියනු ලැබේ. පුද්ගලයෙකුට ගර්හා කිරීමත් (හේතු රහිතව හෝ නැති වැරදි පෙන්වමින්) පාපයක් බැවින් පවට බිය ඇත්තෝ එසේ නොකරති. නමුත්, එසේ පුද්ගල ගර්හාව වරදක් බව පිළිගන්නා ඇතැමුන් කෙරෙහි අන්‍යයන්ට ගර්හා කරනු කැමති බව වූ ද්වේෂය පාප ගර්හිතා වේෂයෙන් පහළ වන්නේය. එයින් වංචා වූ තැනැත්තෝ පාපයට ගර්හා කරන්නේ යැයි සිය සිත රවටමින් පුද්ගලයන්ට ගර්හා කරති. ( උදා - සමාජයේ ඇති මඩ ගසා ගැනීම්).

- ප්‍රඥාවන්තයන් උදෙසා රේරුකානේ චන්දවිමල මහනාහිමිගේ දේශනාවක් ඇසුරෙනි..

අප ලොව්තුරා අමාමෑණී සම්මා සම්බුදුරජාණන්වහන්සේ සුනෙත්ත සහ අරක සූත්‍ර දේශනා වලදී දක්වනවා යම් කිසි ශාස්තෘවරයෙක්, මිත්‍යාදෘෂ්ටිය ගැන දේශනා නොකර සුගතියකට යන්න, සුගතිගාමී වෙන්නට මාර්ගය දේශනා කරනවානම් ඒ කෙනාට දොස් කියන්නට, ඒ ධර්ම මාර්ගය අනුගමනය කරන අයට දොස් නගන්නට යන්න එපා. සත්‍ය නම් දේශනා කරන්නෙ, එයයි වටින්නේ කියලා. බොහෝවිට මෙහෙම අය පහළ වෙන්නේ බුදු කෙනෙක් ලෝකයේ නැති කාලවල පමණයි. බුදු කෙනෙක් වැඩ ඉන්න කාලයේ ලෝකයේ පහළ වෙන එකම සත්‍ය දහම බුදුදහම පමණයි.

මේ සමාජයේ ඉන්නවා එක්තරා කොටසක්. ඒ කොටස හැමවිටම වංචනික ධර්මයන්ගෙන් මුලාවෙලා පැත්තක් අල්ලගෙන අනිත් පැත්තට ගරහ ගරහා ඉන්නවා.

උදාහරණයක් විදියට බලන්න, පිරිසක් මහමෙව්නාවට බනිනවා, පිරිසක් සිරි සදහම් ආශ්‍රමයට බනිනවා, දැන් අර මහරහතුන් වැඩි මග ඔස්සේ හාමුදුරුවන්ටත් පිරිසක් බනිනවා.

ඉතින් දැන් මේ හැම තැනකම යම් යම් වෙනස්කම් සහිතව දේශනා වෙන්නේ බුදු දහමයි. ක්‍රමය වෙනස්. මතගැටුම් ඇතිවෙන්නෙ මේකයි. සමහර විට මේවා නිසා ධර්මය විනාශ වෙන්නත් පුලුවන්. බුදුරජාණන් වහන්සේත් දේශනා කළානේ බුදුදහම වගේ ධර්මයන් ඇතිවෙන නිසාත් බුදුදහම විනාශ වෙනවා කියලා.

ඉතින් මේ මිනිස්සු ඇයි මේ ස්වාමීන්වහන්සේලට බනින්නේ?

බුදුදහමේ සඳහන් වෙනවා වංචනික ධර්මයන් කියලා කොටසක් ගැන. මේ කොටසේ තියනවා ශ්‍රද්ධාව ලෙසින් වංචා කර වටහාගෙන කෙනෙක් තුළ රාගය ඇතිවෙනවා කියන කාරණය. මේක තමයි දැන් වෙලා තියෙන්නේ. ශෝභන රූපය, මිහිරි කටහඬ, තරුණ බව, සිත් ගන්නා සුළු මිහිරි වදන් තියන භික්ෂූන් වහන්සේලා දකින සමහර අයට, විශේෂයෙන්ම කාන්තාවන්ට ශ්‍රද්ධා ආකාරයෙන් (පැහැදීමේ ආකාරයෙන්) රාගය පහළ වෙනවා. දැන් ඒ අය දන්නෙ නෑ මේ ඒ අයට පහළ වෙලා තියෙන්නේ ශ්‍රද්ධාව නෙමෙයි වෙන එකක් කියලා. එයලා හිතන්නේ මේ ශ්‍රද්ධාවමයි කියලා. එහෙම හිතාගෙන අර හාමුදුරුවන්වම අල්ලගෙන අනේ බොහොම හොඳ හාමුදුරුවෝ, ශෝක් හාමුදුරුවෝ කිය කියා ඒ හාමුදුරුවො ගාවටම පමණක් යන්නට පටන් ගන්නවා. ඒ හාමුදුරුවන්ටම සැලකිලි කරනවා. ඒ හාමුදුරුවො සමග සසඳලා අනිත් හාමුදුරුවරු පහත් කොට විග්‍රහ කරනවා. අනික් හාමුදුරුවරුන්ට නින්දා කරනවා. දැන් ඒ අයගේ මේ ශ්‍රද්ධාව මොකද්ද කියලා එයාලවත්, එයාලගේ පවුලේ අයවත්, එයාගේ නෑයොවත්, කව්රුවත් දන්නෙ නෑ. කව්රුහරි කෙනෙක් මේ කාරණය තේරුම් අරගෙන මේ කෙනාට පැහැදිලි කරල දෙන්නට උත්සහා කරොත් ඒ කෙනාට බනිනවා ඊර්ෂ්‍යාව, ශ්‍රද්ධාව නැතිකම, පව්කාරකම කියලා. ඒ වගේ ක්ලේශ වංචනයන්ට මිනිස්සු කොයි තරම් අහුවෙනවද කියලා තේරෙනවනේ. දැන් වෙලා තියෙන්නෙත් මේක තමයි.

ඒකට ඔය උක්ත වැඩ සටහන් වල හාමුදුරුවරුන්ට කරන්නට දෙයක් නෑ.

මේක තමයි ශ්‍රැතය නැතිකම කියන්නේ. ධර්මය පිළිබඳ දැනීම නැහැ.

සමහර ඇත්තො ගාථා කවි කටපාඩම් කරලා, ධර්ම කරුණු කටපාඩම් කරලා තමන් මහා ප්‍රඥාවන්තයෝ, මාර්ගඵල ලාභියෝ කියලා හිතාගෙන ඉන්නවා. ආනන්ද හාමුදුරුවන්ගේ චරිතය ගැන විමසීමෙන් බලන්න. ප්‍රඥාව කියන්නේ ස්මරණ ශක්තිය නෙමෙයි. ස්මරණය කිව්වේ මතකය. දෙයක් මතක තිබූ පමණින් ඒක ප්‍රඥාව කියන්නට බැහැ. මොකද මනුස්සයෙකුට ඕනෑ තරම් මතක ශක්තිය තියෙන්නට පුළුවන්. නමුත් ප්‍රඥාව ඇතිවෙන්නේ නුවණින් විමසීමෙන්. නුවණින් විමසීමේ හැකියාව වැඩිවෙන්නට, වැඩිවෙන්නට තමයි ඒ තැනැත්තාගේ ප්‍රඥාව උසස් වෙන්නේ.

අන්න ඒ කාරණා මතක තියා ගන්න.

හැමදාමත් වගේ මේ කරුණූ ටිකත් මම කියන්නේ ප්‍රඥාවන්තයන්ට පමණයි. මොකද අර මම කලින් පෝස්ටුවක දැම්ම ද්වේෂ සහගත වංචනික ධර්ම තියන ඇත්තෝ කොහොමත් බනින අයට බැණ බැණම ඉන්නවා. ඒක ඉතින් ඒ ඇත්තන්ගේ ප්‍රඥාව. අපි හරි දේ කරන්නට, හරි මග යන්නට පුරුදු වීමයි වටින්නේ.

තෙරුවන් සරණයි!!

සටහන - විශ්ව වංශනාත්